Waar komt de naam "van der Bent" vandaan? 1757, Zwolle, Willem en Arent Asjes

[ria van bessen]

Ik vind het logischer dat de naam bij de voorouders van deze familie vandaan komt. Het bewijs ontbreekt alleen, helaas.Willem Assies de hovenier zijn vrouw gebruikt haar vader patroniem trouwens ook als achternaam. Zij zou eigenlijk Hendrikje Willems moeten heten, d.v. Willem Mense. 

[Herman van der Bent]

We zijn tot nu toe geen bewijzen tegengekomen dat "van der Bent" te maken heeft met een Bentinck. Daar gaat de broer Arent pas later voor werken. De eerste naamdrager Willem, groeit op bij het Haersterveer, is knecht/hovenier bij de van Haersoltes in Vollenhove, gaat daarna naar Medemblik en dan naar landgoed Akerendam in Beverwijk. Ik kreeg vandaag bericht dat ze van landgoed Akerendam een privearchief hebben tot 1852, dus helaas zal daar niet veel meer te vinden zijn. Willem noemt zichzelf voor het eerst Willem Asjes "van der Bent" bij het ondertrouwen met Hendrikje Mensen, maar (als antwoord op Ria) het zou wel kunnen dat hij al eerder (per brief?) een aanvraag doet (of in ieder geval al het plan heeft) om kleinburger te worden in Zwolle onder de naam van "van der Bent". Dat moet best een aardig ding geweest zijn. Zie het boek Stemme in Staat van J.C. Streng, pagina 91 tot 95 [klik hier voor het boek]. Het kan best zijn dat het worden van kleinburger de echte aanleiding is om zijn naam te veranderen. Voordat hij naar Zwolle afreist om kleinburger te worden op 8 mei 1757, gaat hij nog snel in ondertrouw met Hendrikje Mensen op 24 april. De ondertrouw geeft haar de zekerheid om ook naar Zwolle te komen. Ze kennen elkaar pas 4 maanden in Beverwijk/Haarlem, dus het lijkt dat ze overhaast trouwen (al kunnen ze elkaar al kennen uit de periode 1744-1746 in Zwolle). Als het kleinburgerschap echt belangrijk was in de familie kan dat een reden zijn geweest voor broer Arent om ook deze achternaam aan te nemen. Daarom wil ik graag proberen beter het Zwolse leven van Willem (en Arent) te begrijpen. Er zijn vast in het HCO nog bronnen die kleine beetjes informatie kunnen geven. Waarschijnlijk is hij in Zwolle nog steeds hovenier, dus misschien heeft iemand hem gevraagd, en is dat een verwijzing? Of het komt toch ergens uit de familie voort, ik ben het met Ria eens dat dat zeker goed kan. Dat zou beter verklaren waarom Arent ook deze naam aanneemt, alleen hebben we nog niks in die richting gevonden.Ik heb nog wel de begrafenisakte van Gijsbert Hendriks gevonden als Gijsbert van 't Haarsterveer 10-10-1749, Bergklooster. Dus die was al even overleden toen de broers naar NH gingen, dus ik verwacht niet dat ze naar hem of iets in zijn familie verwijzen. (Zijn overlijden wisten we ook al uit het VST 1751, maar goed).Ik probeer ook nog te kijken of ik zus Anna Asjes en haar man Hendrik Geerligs nog beter kan volgen. We hebben van beiden geen overlijden, terwijl zus in 1775 zich ook eenmalig "van der Bent" noemt bij de doop van een zoon van Willem. Soms vraag ik me af of Hendrik Geerligs niet dezelfde is als Hendrik Horrelmans die in 1810 als 77 jarige veerman overlijdt. Qua geboortejaar 1733 zou dat ongeveer kunnen omdat ze trouwen in 1754. Bij zijn overlijden staat wel ongehuwd, maar het kan zijn dat Anna dan al een hele tijd overleden is en ze dat niet precies weten? Hendrik Geerligs leeft in ieder geval nog in 1790, omdat achter in het begraafboek staat dat het geslacht daarna dood loopt en er zijn alleen neven en nichten als erfgenaam. Als we een geboortdatum van Hendrik Geerligs weten te vinden zouden we dat uit kunnen sluiten. Het overlijden van Anna blijft vooralsnog ook onvindbaar. Haar naam is bij de doop (1723) Annigjien, belijdenis (1748) Annigjen, volkstelling Haarst (1748) Anna, trouwen (1754) Annegien, testament (1773) Annigjen, (getuige schoonzus Anna Geerligs (1782) Anna Esjes, al weet ik niet zeker of zij dat is).

[Herman van der Bent]

Ik verplaats deze reactie even naar het topic waar het bijhoort. Het gaat om Hendrikje Mensen, eerste vrouw van Willem Asjes van der Bent. Bedankt Ria voor bovenstaande aanvullende gegevens. Deze zijn hier en daar al wel teruggekomen in deze zoektocht, maar ik had het verband met de Vernhouts, Van Straten en Thomas Peters nog niet gezien.

Zou het kunnen dat de familie van Hendrikje Mensen iets te maken heeft met het verkrijgen van het kleine burgerschap van Willem Asjes van der Bent op 16-05-1757? Het blijft een beetje gek dat Willem Asjes, afkomstig uit Haerst, snel in Beverwijk/Haarlem trouwt met Hendrikje Mensen en dan direct naar Zwolle komt en kleinburger wordt.

De ouders van Hendrikje Mensen zijn dus Willem Willems Mensen en Teuntie Gerrijds [Van Straten], uit t'Kerkdorp Dalfsen. Is er in het ORA Dalfsen van hen nog een testament of erfuiting, waarin de erfenis verdeeld wordt over de kinderen waaronder Hendrikje Mensen?