Klaas Roelofs Windel/Winder/Winden

[Janny Lalkens]

Bericht 2.

Attestatie van 1695, st. Jan, uit Dalfsen, Jan Roelofs en zijn vrouw Marrigje Evers.

In Zoutgeld 1694 voor de Camperpoort al wel een Jan Roelofs Bleeke. Soms woonde men al even ergens en dan duurde de notering van de attestatie nog een tijdje, een paar maanden of zo. St. Jan 1695 is rond 25 juli? Of die Jan Roelofs Bleek onze Jan R. is weet ik niet. Vlak bij de Saegemolen buiten de Camperpoort ene weduwe van Jannes Roelofs in 1694, maar dat zal Marrigje Evers al helemaal niet zijn geweest.

Zoutgeld 1701 voor de Camperpoort, geen straten aangegeven. Huis nr. 11 Jan Roelofs en nr. 12 Noortmans. Zie akte waar de erfgenamen Noortmans worden genoemd. Op dia 446 en 447 staan o.a.

Jan Baas Albert Derks Ledig Jan Roelofs Noortmans Jan Gerrits Roelof Roelofsen Weduwe Jan van Rijssen.

[ria jongman]

Hoogstraat.jpg
Hoogstraat is de weg/straat die vanuit de stad naar het westen (links op de kaart) gaat. Op de kaart is één molen te zien. Maar niet alle objecten zijn ingetekend. (Kaart ten Have, 1648)

Volgens het inwonersregister 1712-1714

[f428]
Hoogstrate

[E:] Hermen Gerrits koemelker
[H:]

[E:] Buiten Gasthuis
[H:] Lambert Holtman koemelker

Scheve Meule

[E:] half Gerrit van Rijssen timmerman
[H:] Evert van Rijssen Mulder

[E:] voors. meule half Gerrit Joncker
[H:] Lucas Henriks Mulder

[E:] voors. een kamer
[H:] Gerrit Brevoort zijn vrou

[f429]
Hoogstrate

[E:] De erfgenamen van Henrik Snoekien waarvan momberen zijn Jacob Warners en Jan Glinthuis
[H:] Jan Jans daghuirder
[H:] Henrik Engberts santsleper
[H:] en de wed: van Jan Kool arm

[Egbert_]

De Scheve Meule was dus een korenmolen:

Zwolle transport f109 dd.07-05-1729
Erschenen Evert Hoonhorst en deszelfs huisvrouw Jannigjen Neuteboom, Hendrik van Stegeren en deszelfs huisvrouw Willemina Jans, Claas Janssen Kloosterman en deszelfs huisvrouw Jacobjen Geerlighs, Rutger Hendriksz en deszelfs huisvrouw Derkjen Jansz, Gerrit Simonsz en deszelfs huisvrouw Geertjen Jans en dan nog Aaltjen Jans mitsgaders Gerrit Jansz namens deszelfs moeder Egbertjen Gerrits en daarvoor de rato caverende, tezamen erfgenamen van wijlen Aaltjen Everts weduwe van Gerrit Egbertsz Jansen, en verklaarden voor een welbetaalde somme penningen te hebben gecedeerd en getransporteerd aan Jan Claassen Molenaar, de gerechte halfscheid van een koorn windmolen met huis, hof etc.,, staande en gelegen buiten de Camperpoort aan de Hooghstraat, alles volgens conditien van verkoping dd.01-01-1729.
Actum coram Schepen Crans.

Gerrit Egbertsz Jansen = Gerrit Joncker

Evert van Rijssen zij we eerder tegengekomen. Zijn vrouw Maria Werf is een dochter van Peter Hillebrants op de Oude Weteringe.

Maar in welk huis Albertien Jans een aandeel heeft, is mij niet duidelijk.

[ria jongman]

aan de Hoogstraat (Henr: Floris ter ene en Noortgens erfgen. ter andere zijde
volgens testament 1707

Het vervelende is bij die aanduidingen waar men dus naast woonde - het niet betekent dat die persoon er werkelijk woonde, maar vaak dat hij de eigenaar is van dat huis.
En dat is lastig.

Albertje hertrouwt 20 mrt 1714 en zou dus in het inwonersregister moeten vermeld zijn.
Niet te vinden

[Janny Lalkens]

In zijn boek "Uit Zwolle's verleden"schrijft oud gemeente archivaris Geesink op blz. 35 "Verder had men tal van korenmolens waar de meest bekenden zijn geweest "de scheeve molen", gelegen achter de Hoogstraat, de Hersteller op de Eekwal..."

In "De Ketelkolk in Frankhuis"schrijft Gerrit van Vilsteren op blz. 21 "de Gasthuisdijk was een waterkering-evenals de Hoogstraat ..."
Tegen het water van het Zwarte Water. De Hoogstraat dus in feite ook een dijk. OP de kadasterkaart van ong. 1830 is de hele Hoogstraat volledig volgebouwd met huizen, zonder grote tussenruimte. Toen woonden er heel veel mensen.

De Sagemolen was, heel begrijpelijk, een houtzaagmolen die bij de timmerwerf lag, direct aan het Zwarte Water. Ook al een logische plek.

[ria jongman]

Retroacta
Voornaam:
Roelof
Achternaam:
Winders
Aangenomen:
Nee
Datum:
1710-12-23
Tekst: mulder buiten de Camperpoort, is begraven in de Kruiskerk
om half drie
kosten 2.16.-

Dit is de man van Albertje Jans

[Janny Lalkens]

Ria schreef: “ aan de Hoogstraat (Henr: Floris ter ene en Noortgens erfgen. ter andere zijde
volgens testament 1707

Het vervelende is bij die aanduidingen waar men dus naast woonde - het niet betekent dat die persoon er werkelijk woonde, maar vaak dat hij de eigenaar is van dat huis.
En dat is lastig. “ Einde citaat.




Als je aan de westkant van het Zwartewater liep , vanuit het noorden naar de stad Zwolle toe, naar de Hoogstraat, dan zag je links de houtzaagmolen en de timmerwerf, liggend aan het Zwartewater. Als je dan verder liep, over de Gasthuisdijk, zag je eerst het Buitengasthuis en daarna een weg naar rechts. Aan die weg stond de korenmolen "De Scheeve Molen" en dan verder lopend kon je over de Hoogstraat naar Zwolle lopen. Ik kon niet lezen hoe de steeg of weg heette waar de Scheve molen aan stond. Priegelig kleine letters, met vergrootglas ook niet te lezen.

Vuursteden 1703, laatste huizen in den Musschenhage, die daar ook lag, alles dicht bij elkaar:

nr. 75 Aleff Mensink 76 Hendrik Tegeler, de momber 77 Gerrit Baver 78 Egbert Holterman 79 Albert Macherus

nr. 80 Bootgreven erfg. apparent Knoppers 81 Lambert Constapels wede. getrouwt an Jan Elschers

nr. 82 en 83 met accolade verbonden: ande Hoogstraat Sara Bolten Derk Meuleman

Dan: Timmerwerf. Dat staat er boven en dan volgen nr. 84 en 85 Hendrik Floris Borgermeester Keppelfox

Dan vervolgens staat er boven Sagemolen Daaronder nr. 86 Lubbert Tobias.

Dan: Van de Linie na ( =naar) de Stadsgraft
nr. 87 Gerrit Leeuwenberg 88 Derck van Gaasberg ( en ook nog er onder) Markus Willems met een huisjen 89 Willem Schutt of hovenier 90 De wede. Panders.

Bij dit vuurstedenregister gaat het erom, vermoed ik: wie moet dat geld betalen? De eigenaar toch? Dus hier worden meer de eigenaars genoemd en niet zo zeer de bewoners? Je kunt natuurlijk ook eigenaar/bewoner zijn.

Helemaal mee eens, Ria, dat het lastig is: wordt de eigenaar genoemd of de huurder. ?

Lijkt me toe dat Tobias eigenaar van die Sagemolen was. Woonde Roelof dan in of bij die molen? Kon je in die Zaagmolen wonen?
Maar Albertje noemt ¼ van haar huis en hof waar ze eigenaar van is, liggend naast Henrick Floris, aan de Hoogstraat. Niet aan het Zwartewater.

Of woonden Roelof en Albertje toch in of bij de Scheeve molen? Die lag op een kaartje aan de zijweg van de Hoogstraat, maar dichter bij de Hoogstraat dan dat die Timmerwerf aan de Hoogstraat lag. Ik zit dus met die Hendrick Floris ande Hoogstraat volgens het ene bericht, dat testament uit 1707, maar volgens VS 1703 ook op de Timmerwerf. Bij alles wat ik de laatste dagen lees, vind ik dat men nogal gauw “ande Hoogstraat”schrijft. Zou het kunnen dat het voor de personen die het moeten beschrijven dat gebied buiten de Camperpoort toch een beetje een ver van hun bed gebeuren was en ze daarom al snel veel “ande Hoogstraat “ noemden?

Hierboven ging het dus over Roelof Roelofs Winders en zijn vrouw Albertje Jans.

Het gaat niet over Jan Roelofs Homborgh X Geertien Derks die aan de Hoogstraat woonden in een huis dat ze in dec. 1696 kochten van een moeder ( Eefse Reijners) en dochter die door de diaconie verder zouden worden verzorgd. Dat huis ligt tegenover de meule en dan denk ik in dit geval dat het hier om de Scheeve Molen gaat.

[Egbert_]

Dat is een mooie vondst. Ook aannemelijk dat Roelof Winders werkte op de molen van de oom en tante van zijn vrouw.

Albertien, dochter van Marrigjen Evertsz
Marrigjen, zus van Aeltijn Evers en Gerrijt Egbers Jonker. De eigenaar van de halve molen in inwonersregister 1712-1714. Maar toen was Roelof Winders dus al overleden.

Maar het zal niet de molen zijn, waarvan Albertien een vierde aandeel bezit in 1707 (zie testament). In 1707 leefden zowel Aeltijn Evers als Gerrijt Egbers Jonker nog.
Mogelijk is dat huis vrij kort na 1707 verkocht. Omdat Albertien niet als eigenaar genoemd wordt in inwonersregister 1712-1714. En ook niet hoort bij een groep erfgenamen die er bezit heeft.

Dat het het huis betreft, dat Jan Roelofs kocht in 1696, is wel aannemelijk. Marrigjen Evertsz begraven in 1703, Jan Roelofs (Hoonhorst) in 1705. Dan is het zeer aannemelijk dat het in 1707 in bezit is van hun erfgenamen. Maar zoals al eerder opgemerkt: dat moeten er vijf zijn. Dat wil zegggen, drie van Marrigjen en twee van hun samen.

Dat Albertien in dat huis woonde, tot het overlijden van haar man, zou heel goed kunnen: 19 dec 1707, Roelof Wijnders wonende buiten de Camperpoort doet belijdenis.

Maar dat blijft gissen. Tot er een transportakte gevonden wordt van tussen 1707 en 1710, waarin de erfgenamen van Jan Roelofs een huis in de Hoogstraat verkopen. En wie die erfgenamen dan zijn.

[ria jongman]

Zwolle transport f241 dd.21-09-1710
Wij Burgermeesteren, Schepenen en Raden der stad Zwolle, doen hiermee weten dat Evert Hoonhorst bij executoriale distractie van 27-05-1710 koper geworden zijde van een huis en hof staande en gelegen in de Musschen-hagen, toebehoord hebbende Derk Lucas, en daarbij getoond hebbende, dat hij de kooppenningen ten vollen heeft voldaan, als uit een staat derzelve in het boek van Recognitien is te zien, van ons verzocht heeft cessie en transport van het gemelde huis en hof, hetwelk niet geweigerd kan worden en daarom gedaan wordt.
Coss: Kamr. Mensink en Meuwsen.

Hier hoort dan bij [al eerder geplaatst]

Transport f141 dd.04-11-1697
Erschenen Derk Lucasz en deszelfs huisvrouw Kunnechien Roelofs tutore marito, en bekenden voor verstrekte penningen schuldig te zijn aan Jan Roelofs Hoonhorst en huisvrouw Marrechien Everts een somma van 150 car.gl. tegen 5% rente, stellende daarvoor tot onderpand hun huis en annexe hof staande en gelegen in den Musschenhagen naast de kinderen Ten Velde aan de ene en de wed. Kruls aan de andere zijde.
Actum coram Schepen Kamr. van der Lawik.

En volgens het inwonersregister 1712-1714 zou het dan dit huis zijn

In den Musschen Hagen

[E:] Juffr. ten Velde of Jan Zabee
[H:] Antoni zijnde een daghuirder

[E:] D'wed. van Burger. Krul
[H:] D'wed. van Teunis Albers arm

[E:] Evert Haenhorst [Hoonhorst] Timmerman
[H:] Jan Berents daghuirder

[E:] nog de wed. van zall. Burgerm. Krull voorn.
[H:] De wed: van Jan Henriks arm

[ria jongman]

bericht 2
Daar hoort deze akte bij

f5 dd.15-05-1717
Erschenen Evert Hoonhorst en deszelfs huisvrouw Jannigjen Notebooms, zijnde voor de halfscheid en nog een vierde part in de overige halfscheid eigenaars van het nabenoemde huis, voorts Hendrik Tegelaer en Claas Moleman als momberen over het onmondige kind van Jan Homburgh, mitsgaders Jannigjen Derksz wed. van Jan Claassen en Derkjen Derks, beide in dezen geassisteerd zijnde met voorn. Claas Moleman als momber, en ieder van hen voor een vierde part van de voors. tweede halfscheid eigenaars, en bekenden voor een welbetaalde somme penningen te hebben gecedeerd en getransporteerd aan Gerrit Gerritsz Ten Broekhuis een huis en hof staande en gelegen buiten de Camperpoort in de Musschen Hagen tussen de vrouw wed: Crul ter ene en de Juffr.en Ten Velde ter andere zijde.
Actum coram Schepen van Rijssen.
[onderschrift:]
1717 den 17 Meij is voorn. transport ten aanzien van het minderjarige kind van Jan Homburgh door Schepenen en Raaden geapprobeert.