Forum Collectie Overijssel

bericht 3

f196 - 8 mrt 1662 - Richter Bernardt Holt.
Keurnoten Daniel de Meijster, Procurator, en Frans Vlieghuijs.
Door het Gericht zijn tot mombers geauthoriseerd en gesteld over het onmondige kind van Peter Hermsen te Holten [Ten Holte], bij zaliger Trijne Peters, zijn gewezen huisvrouw, in echte geprocreerd, Berent Hermsen, oom van het kind van de vaders zijde, en Evert Petersen, oom van het kind van de moeders zijde. Die de momberschap hebben aangenomen en beloofd "des kindes beste" en voordeel in alles te zoeken en waar te nemen, zoals goede en getrouwe mombers toestaat en behoren te doen.
Waarna voorschreven Peter Hermsen aan zijn voorschreven kind genaamd Berentien Peters ten overstaan van deze haar mombers voornoemd erfuiting heeft gedaan, en voor haar zaliger moeders goed heeft bewezen een zesde part van zodanige aanparten aan een huis, hof en twee akkers land, alsmede aan een koeweide en nog twee akkers land op het Hooge Landt, tesamen te Holten [ten Holte] gelegen, en nog van "vierdehalve" [= 3 1/2] morgen hooiland in t Broeck, zoals hij met zijn zaliger Huisvrouw heeft bezeten, en nog voor het gerede 100 daalders tot 30 stuivers het stuk, een bed met zijn toebehoren, een "calffde veerse", en een derde part van haar zaliger moeders kleren en "alsoo" haar twee halve broers de andere twee derde parten genoten hebben. Alles te ontrichten of te verrenten wanneer dit kind 16 jaren oud geworden zal zijn. Hij belooft dit kind ondertussen en zo lang in kost en kleren te onderhouden en te verplegen na staatsgelegenheid en aan het einde van die jaren wel gekleed en gereed uit te zetten.
Waarmee hij verklaart zijn voorschreven kind [een] oprechte en sincere erfuiting en bewijs wegens haar zaliger moeders goed te hebben gedaan, en hij verbindt voor dit alles zijn persoon en goederen. Zonder argelist.
- Juramentum per tutores remissum.

Misschien moet je de data in de registers niet zo letterlijk nemen?

bericht 4

f331 - 18 okt 1690 - Richter Herman Meuwsen.
Keurnoten Jan Calencamp, Dr., en Otto Meuwsen, Dr.
In het Gericht zijn verschenen Gosen Gerrijts, wonenden te Westenholte, Jan Gerrijtsen Beltman en Meghjen Peters, tutore marito, eheluiden, woonachtig te Spoolde en Jan Eghbers en Claas Jansen, wonende te Holten. Zij hebben geëxhibeerd een zekere maagscheiding in dato 28 december 1689 onder hun gehouden over de verdeling van een gemeenschappelijke katerstede gelegen in de boerschap Holten, door Claas Jansen bewoond, welke [maagscheiding] bij dezen werd geapprobeerd. En Jan Gerrijts Beltman en Merghjen Peters, geassisteerd als boven, verklaarden voor een somma van penningen [-], hun comparanten te danke voldaan en betaald, en Gosen Gerrijts voor een somma van 170 Caroli gulden, voor deze in het Gericht ontvangen, en naderhand door het welgemelde Gericht weer uitgeteld aan Dr. Henrik Jaspar Nuis als gevolmachtigde van de Heren van de Geestelijkheid van de stad Campen, aan wie "deselve" volgens verwin wegens landpacht schuldig was, en bovendien enige weinige penningen "aan hem zelve getelt", eeuwig en erfelijk te hebben verkocht, gecedeerd en getransporteerd, gelijk zij verkopen, cederen en transporteren in en vermits dezen, hun comparantens respectievelijk derde part van een derde part, of negende parten van het geheel [gehele], zoals deze hun bij de voornoemde maagscheiding ten deel zijn gevallen, en zulks aan Jan Enghbers bovengenoemd voor drie vierde [part] en Claas Jansen mede bovengenoemd voor een vierde part; zijnde vrij eigenlijk goed en onbezwaard met enige uitgaande renten, "edogh" met het recht en de gerechtigheid, raad en onraad, bij de maagscheiding, "daar bij geleght". Belovende dit [het zelve] verder altijd te wachten en te waren voor de evictie en opspraak als volgens het recht. Zonder argelist.
- De gerichtschrijver Holt zal voor de comparanten tekenen en zegelen.

Die had ik ook gezien, maar ik twijfel

26-10-1634 Willem Gerrits Gerrit ?ronen n.s. en
Marichen Jacobs Jacob Egbers doch. tot Haerst
hertrouwen:
01-02-1659 Jakob Sisen, jg te Langenholte en
Marrighjen Jakobs, Willem Gerrits N.W. ten Holte

Niet bekend wanneer Jacob Sijsen is overlijden, maar zelfs 16 jaar na haar hertrouwen wordt Marrighjen Jakobs nog de weduwe van Willem Gerrits genoemd ?

Om het wat inzichtelijker te maken een schematische kaart naar kadaster 1832 (hisgis.nl)

Vetomrand is de Gennermeente. En dun rood omrand de eigendommen van Berend Golstein.

De erven van rechts-boven naar onder zijn:

- ???
- Stegenmans erf (of Tops Erve)
- ???
- Westervelt (of Marckens Goet)
- Rechterens Erve
- Stuivenbelt (aan de dijk)
.

De bezittingen van Golsteinen voldoen ogenschijnlijk aan de beschrijving van f109 - 18 mei 1650. Het huis en twee akkers grenzen aan de Genner Meente. En het grotere perceel: waar naast oostwaarts het huis en de twee akkers "gelandet" en gelegen zijn.

Verder is de akte niet helemaal duidelijk. Grenzend aan moet je niet lezen als grenzend aan iemands erf, maar grenzend aan een perceel in eigendom van iemand. En soms waren die percelen behoorlijk verspreidt, niet aaneengesloten rond een erf.

Maar als de weduwe Willem Gerrits op het erf woont, dat een paar jaar later van Klaas Jans is, dan moet Peter Herms op Westervelt of Marckens Goet wonen in 1675. En omdat zijn naam in het Dijckenboek verbonden is aan Griete Egberts erfgenamen zou dit haar erft geweest moeten zijn?

Ik kan het verhaal nog niet rond krijgen.

NB: kaartje aangepast op 20 april

Het is makkelijk zat.
Er is namelijk maar één Willem Gerrits in het ORA.

Die ook Willem Gerrits van Holten wordt genoemd én die getrouwd is met Marrigjen Jacobs.

Willem koopt het erve van Gerrit Derks Top zijn nageslacht . Op 18 mei 1650

[-] aan Willem Gerrijtsen en zijn huisvrouw Marregien Jacobs en hun erfgenamen, woonachtig ten Holte, een katerstede, zijnde een huis met twee akkers land, waar op het huis staat, en nog een half akkertje "off halff schepel geseijs" genoemd het Wallegien, gelegen ten Holte in dit kerspel van Swolle, waar naast oostwaarts het huis en de twee akkers "gelandet" en gelegen zijn, de kopers zuidwaarts, Rotger van Haersolte toe Westervelt, westwaarts de dijk en noordwaarts de kopers, en aan dit [hetselve] akkertje oostwaarts de Meente, zuidwaarts [en] westwaarts Ter Ween Goedt, en noordwaarts Rotger van Haersolte tot Westervelt. Zijnde vrij eigenlijk goed en onbezwaard van alle uitgaande renten en thinsen; maar met een onraad van één roede en 1 1/2 voet Swartewater dijk onder [de] Genner Schouwe gelegen.

Waarom zij de wed Willem Gerrits wordt genoemd is mogelijk, mocht Jacob haar 2e man voor die datum zijn overleden en geen kinderen nalaat. Dat kom ik wel meer tegen.

Maar ík zie nog steeds niet hoe en waarop jij het Tops erve aan de Stegemans koppelt.
MIsschien kun je me dat uitleggen?

Tops Erve wordt volgens mij maar één keer genoemd:

24 nov 1632

• Jacob Egbers voor den Dornum en zijn huisvrouw Mechteltien Evers lenen geld en stellen als onderpand hun erve, Tops Erve genaamd, in Genne en Holten gelegen, gelijk zij deze van Jr. Berent van Ittersum toe Gerner in eigendom hebben bekomen

13 mrt 1635

• Jacob Egbertz heeft aan zijn zeven kinderen tot hun moederlijk goed bewezen de gerechte helft van alzodanig erve en goed, gelegen ten Holte, zoals Jacob Egbers en zijn zaliger Huisvrouw Mechtelt Evers onlangs hebben aangekocht van de Ed. Jonkheer Berent van Ittersum toe Gerner

14 dec 1639

• Grietien Jacobsen, weduwe van zaliger Berent Willemsen doet erfuiting en bewijst haar deel van een erf dat van Jonckheer Berent van Ittersum toe Gerner is verkregen, en waar Willem Gerritsen op woont, aan haar kinderen bij zaliger Berent Willemsen

En dan krijg je akte f109 - 18 mei 1650, Willem Gerrijtsen en zijn huisvrouw Marregien Jacobs en zijn vrouw kopen van de erfgenamen van de erfnamen van Gerregien Seijnen huis en akkers die:
gelegen zijn, de kopers zuidwaarts, Rotger van Haersolte toe Westervelt, westwaarts de dijk en noordwaarts de kopers, en aan dit [hetselve] akkertje oostwaarts de Meente, zuidwaarts [en] westwaarts Ter Ween Goedt, en noordwaarts Rotger van Haersolte tot Westervelt.

Niet duidelijk waar de kopers grenzen. Ik hou het op noordwaarts. Vooral omdat Erve Westerveld, of een perceel erbij horend, zuidelijker ligt.

Waarom hebben Willem Gerrits en Marregien Jacobs dit erf gekocht? Waarschijnlijk om plaats te maken voor haar broer. Ook één van de mede-erfgenamen van haar vader:
9 aug 1646 Egbert Jacobsen Jacob Egbertsen N.S. tot Holten trouwt met Lisebeth Arens Gerrijt Geerlijck Gerrijtsen N.W. tot Genne
En woont volgens vuursteden 1682 samen met zijn zoon op dit erf:
1682 Holten, Egbert Jacobs en Jan Egberts (bewoners), Selfs Eigenaar Cum Suis, 1 vuurstede
19 feb 1683

• Eghbert Jacobs en Lisebeth Arens maken een testament en benoemen als erfgenaam hun zoon Jan Eghbers en zijn kinderen of kindskinderen en de kinderen van hun zaliger dochter Meghtelt Eghbers in echte geprocreerd bij Peter Evers

1694 Holten nr. 7, Jan Eghbers Stegeman, 3 gld (zoutgeld)
1694 Holten nr. 2, Jan Egb Stegeman, taxatie f 1000, aanslag f 1 (duisentsten pennink)
19 dec 1702

• Hendrick Claessen Spijkerbelt en Fennechien Peters van de Horst verkopen aan Jan Egbers Stegeman en zijn huisvrouw Geesjen Evers van de Horst hun deel van het erve, zoals thans door de kopers zelf wordt bewoond en gebruikt, in dit kerspel van Zwolle tot Holten

En er is nog een aanwijzing:
16 feb 1633

• Jonkheer Rotgher van Haersolte, Erfgezetene toe Westerfeldt verkoopt aan Geert Dercks Top en zijn huisvrouw Gerregin Seijne onder andere een stuk bouwland genaamd het Wallegin, gelegen tussen voorschreven Jonkheer Ulger en Hermen ter Weede

Opvallend is, dat in 1832 achter het zuidelijke perceel van Berend Golstein aan de meente ligt, dat dat perceel in eigendom is van de graaf van Rechteren. En hij en Jonkheer Ulger horen bij Rechterens Erve, wat ten zuiden van Westervelts Erve ligt. Over versnippering gesproken.

ria van bessen schreef: ↑

26 mar 2021, 21:15

Geert Derks is meijer op het erve Top. Het Top wat dus in bezit komt van Jacob Egberts, - door ruiling - , maar Geert blijkt dus niet op dit erve te boeren, maar zit op een erf ernaast.

f299 - 23 sep 1637 - Richter Henrick Ter Cuijlen.
Keurnoten Engbert Willemsen en Jacob van Marckel.
Gecompareerd zijn Geert Dercksen en Claes Roeloffs, wonende ten Holte in het kerspel van Swolle, als naburen, alsmede Willemtien Wijnolts, als "verwaerster" ten huize van Egbert Jansen. En verklaarden zij comparanten ten huize van voorschreven Egbert Jansen bij zijn huisvrouw [haar] dochter Geessien Peters ziek [kranck] aan de pest liggende, als naburen en getuigen "gevordert" en geweest te zijn omtrent vijf weken geleden. en dat toendertijd deze Geessien Pieters, hoewel ziek [kranck] aan lichaam "nochtans bij goede verstande sijnde", met voorbedacht gemoed en [met] haar vrije wil haar testament heeft gemaakt en voor haar uiterste wil heeft verklaard, gewild en gegeven aan voorschreven haar stiefvader Egbert Jansen de helft van al haar goederen etc.

Claes Roeloffs is pachter op Westervelt
Geert Dercksen woont op het erf waar het Wallegin bij hoort

Egbert Jansen is getrouwd met Jenniken Evers zal. Peter Jacobsen n.w.

In 1639 woonde Willem Gerrits op het erf van zijn schoonvader Jacob Egbertsen
Jan Claessen en Seijne hebben in 1626 Rechterens voor zes jaar gepacht.

Op welk erf woont Egbert Jansen dan ?

Op het erf waar Evert Jans in 1675 en 1682 op woonde?
Wat weten we over deze Evert Jans en zijn erf?
14-05-1673 Evert Jans, ten Holten wed: en
Janneken Berents wed: van Jan Arents op t Heeren broeck
proclamatien gaen meede en Mastenbroeck
zijn weduwe hertrouwt:
7 feb 1688 Jan Hermens j.m. te Berkum trouwt Jannigje Berents n.w. van Evert Jans te Holten

Aan dit erf heb ik nog geen geschiedenis voor 1673 kunnen koppelen.

En er is ook nog:
19 nov 1631

• een erve gelegen ten Holte, waar thans voor meijer op woont Willem Dercks van zaliger Griete Egberss erfgenamen

en waarschijnlijk in 1639 ook nog:
27 mei 1643

• erfgenamen van zaliger Griete ter Weehe verkopen aan Hermen Berentsen en zijn vrouw Derrickien Alberts stuk buitendijks land gelegen op den twijchweert te Holte, zoals Willem Dercksen tot suslange in pacht heeft gehad

Van Evert Jans is geen erfuiting te vinden in Zwollerkerspel waneer hij hertrouwt. Ook niet van haar.

Bovendien is er van die Evert voor die datum hertrouw helemaal niets te vinden.
Zou een zoon moeten zijn van ene Jan - die 2 zonen heeft ; Evert en Peter

dl 613 f193 - 4 feb 1688 - Richter Herman Meuwsen.
Keurnoten Herman Meuwsen, Doctor, en Jacobus Buis, procurator.
In het Gericht is verschenen Jentijn Berens, weduwe van zaliger Evert Janssen ten Holten, in dezen geassisteerd met Gerrijt Holt, gerichtschrijver, als haar momber. Zij heeft over haar twee onmondige kinderen (Hendrik en Klaas), in echte bij haar voornoemde zaliger eheman verworven, tot mombers verzocht Teunis Berens, oom van de moeders zijde, en Peter Jansen, oom van vaders zijde. Die daarop door het gericht verhoord zijnde deze momberschap hebben aangenomen en beloofd als goede mombers waar te nemen.
Waarna zij comparante, geassisteerd als boven, aan haar voornoemde beide kinderen, erfuiting heeft gedaan en aan hun voor hun zaliger vaders goed heeft bewezen een somma van 200 Caroli gulden met hun beiden en een grote ketel en het touwgoed om wilde ganzen te vangen. Zullende dit tesamen bij versterf van één van deze kinderen voor de helft [half] versterven op het nog in leven blijvende kind en voor de helft [half] op de moeder. Die deze haar kinderen verder heeft beloofd lezen en schrijven te laten leren en ook in kost en kleren te onderhouden totdat ze 18 jaren oud zullen zijn geworden, wanneer zij dit aan hun bewezen goed zal uitkeren, Waartegen de comparante de gehele boedel met alle schuld en onschuld aan zich behoudt. Zij verklaart hiermee een oprechte en sincere erfuiting aan haar voornoemde kinderen te hebben gedaan, waarvoor zij verbindt haar persoon en goederen. Zonder argelist.

Wel gezocht, maar geen oplossing gevonden:

Jentijn Berens, weduwe van zaliger Evert Janssen ten Holten
Teunis Berens, oom van de moeders zijde

Jan Herms te Holten, weduwnaar van Jannetjen Herms
Roelof Herms, oom van moeders zijde

Sterke twijfel of Jentijn Berens = Jannetjen Herms

Jentijn Berens touwt in 1673 als weduwe van Jan Arents op t Heeren broeck
Daar zou deze trouwinschrijving bij kunnen horen:
27 1666 Jan Arents jm Zallick Jannechien Berents jd s Herenbroek (trouwboek Zalk)

Stel dat ze rond 1645 geboren is, maar waarschijnlijk nog eerder. Dan heeft ze op haar vijfenzestigste nog een onmondige kind. Niet onmogelijk, maar wel onwaarschijnlijk.

Het maakt niet zoveel uit, tamelijk off-topic. De bewonersgeschiedenis van voor 1673 van het erf dat Evert Jans bewoont volgens hoofdgeld 1675, dat is waar ik naar op zoek ben.