Sorry, De Layout blijkt wat raar te zijn geworden. Nieuwe poging.
Ik zou nog terugkomen op Jan Hannesz, Maria Jaspers en hun herkomst op basis van wat was aangereikt. Waarvoor nogmaals veel dank.
Jan Hannesz
Jan Hannesz komt niet voor in de Volkstelling van 1748 in Ommen of wij herkennen hem niet als zodanig.
Hij doet volgens het Lidmatenboek belijdenis in Ommen in 1767; vermelding: Zeese, Jan Hannesz op Oolthuijs.
In het Trouwboek van de NG kerk in Ommen staat dat Jan Hannesz jongeman op Oolthuijs in Siesen op 18 maart 1768 in ondertrouw gaat en op 10 april trouwt met Maria Jaspers jongedochter op Meijerink in Arriën. Meijerink kan ook gelezen worden als Magerink, maar ik lees, temeer daar Magerink verder nergens voorkomt. Over Maria later meer.
Jan en Maria laten volgens het Doopboek Heemse op 23 oktober 1774 een zoon Jan Hendrik dopen in Heemse. Ze wonen zelf in (het) Heemserveen.
Op 9 februari 1783 volgt in Heemse de doop van zoon Jan; Jan Hannesz en Maria Jaspers wonen nog in Heemserveen
Op 24 juni 1787 volgt in Heemse de doop van de derde zoon Jasper. De ouders wonen nog in ‘t Heemserveen. Maria wordt nu Marrie genoemd.
In de volkstelling van 1795 komt Jan Hannesz niet voor en evenmin het gezin.
Op 8 april 1797 blijkt Jan Hannes overleden te zijn, onbekend is wanneer: zijn weduwe – Marregien Jaspers genoemd – is van plan te trouwen met Jan Dangremond (NL-ZlHCO 0055.2.1 inv nr 017 p072 de “p” is de eerste pagina van de digitale akte).
Jan Hannesz blijkt niet de enige Hannesz die belijdenis doet in Ommen en van het erf Oolthuijs in Zeese afkomstig is. In 1764 doet namelijk volgens het lidmatenboek een Roelof Hannesz belijdenis in Ommen.
Deze Roelof Hannesz blijkt mede-eigenaar te zijn van het erf Oolthuijs in Zeese: op 1 april 1773 verschijnen Roelof Hannes en zijn vrouw Altien Zeijnen van het Oolthuijs te Zeese voor de schout en leggen vast dat hun huis en verder bezit voor de helft gaat naar Lefert Willems die dan op het punt staat te trouwen. Lefert Willems is de zoon uit het eerdere huwelijk van Altien Zeijnen (NL ZIHCO 0069.1 inv nr 13 p267).
Roelof Hannesz en Aaltje Seinen verschijnen op 12 september 1762 (2 jaar voor zijn belijdenis) voor de schout en verklaren getrouwd te zijn en voogden voor de minderjarige Lefert Willems – zoon uit het eerste huwelijk van Altien Zeijnen met Willem Leferts - te willen benoemen. Benoemd worden Berent Misvoorde van vaderszijde en Hendrik Wittenberg van moederszijde (HCO 0069.1 inv nr 11 p129)
Maria Jaspers
Op 21 september 1745 laten Jasper Egbertsz te Arriën en Aaltjen Leferts een dochter dopen met de naam Marrigjen. De namen Maria en Marrigje worden vaak door elkaar gebruikt. Maria is vernoemd naar haar oma.
Maria Jaspers zou moeten voorkomen in de Volkstelling van 1748. Haar ouders woonden in Arriën bij haar geboorte en bij de voogdijstelling van 1755 (zie hieronder) woonde hij daar nog steeds. In Arriën is maar één Jasper te vinden en dat is Jasper Niecamp. Hij is weduwnaar en heeft één kind boven de 10 jaar namelijk Geesjen. En twee kinderen beneden 10 jaar, namelijk Hendrik en Margjen. Dat klopt in zoverre met de hierna te noemen akte van 1755 dat de moeder overleden is en de daar genoemde kinderen de passende namen hebben. Alleen Aaltje ontbreekt in 1748. Mogelijk is een verklaring daarvoor dat Aaltjen elders werkzaam was: er komt in de Volkstelling driemaal een Aaltje voor zonder patroniem, waarvan één in Arriën.
Op 13 mei 1755 blijkt de vader van Maria Jaspers vader te zijn overleden. Er is een akte van voogdijstelling voor de minderjarige kinderen (NL ZIHCO 0069.1 inv nr 9 p173). Hun vader, hier Jasper Meijerink genoemd, is circa drie weken eerder overleden. Van de moeder wordt geen melding gemaakt, waardoor duidelijk is dat zij al eerder is overleden. Er blijken vier kinderen te zijn: Gesien, Aaltien, Hendrik en Marrigje. Als voogden worden aangesteld: Willem Olthuis, oom van Moederszijde en Berend Woerink (ook Woertink), oom van vaderszijde. Met andere woorden: Willem Leferts Oolthuis die we kennen uit de gegevens van Jan Hannesz blijkt een broer van Aaltjen Leferts, de vrouw van Jasper Egbertsz Meijerink en dus een oom van Maria Jaspers.
In 1768 doet volgens het lidmatenboek Ommen Marrichjen Jaspers uit Arriën belijdenis. Ze is dan ongeveer 23 jaar.
In datzelfde jaar op 18 maart gaat ze in ondertrouw met Jan Hannesz en op 10 april 1768 trouwt ze met hem. Haar naam wordt nu als Maria Jaspers geschreven. Zie de verdere gegevens bij Jan Hannesz, ook wat dopen van de drie zonen betreft.
Zoals vermeld bij Jan Hannesz is hij voor 8 april 1797 overleden: op die dag wordt er een akte opgemaakt waaruit blijkt dat zij opnieuw gaat trouwen met Jan Dangremond, een weduwnaar. Hij is metselaar en komt uit Heemse, zo blijkt uit de volkstelling van 1795 (Stad- en Ambt Hardenberg: Volkstelling (1795) | Stichting Historische Projecten).
Op diezelfde 8 april 1797 worden huwelijkse voorwaarden opgemaakt (NL-ZlHCO 0055.2.1 inv nr 017 p73). Er blijkt geen gemeenschap van goederen te zijn en mocht één van de eerdere kinderen van Jan Dangremond huwen en in het huis willen wonen, dan kan Maria Jaspers er blijven wonen en leven. Ongeacht of Jan Dangremond dan nog leeft of niet. Jan Dangremond bezit volgens het overzicht van onroerend goed een huis en een hofje (Ambt Hardenberg: Onroerend goed (1807-1811) | Stichting Historische Projecten).
Op 31 oktober 1807 wordt er een akte opgemaakt waaruit blijkt dat Marrechien Jaspers is overleden: Jan Dangremond huwt als haar weduwnaar opnieuw. Er is een overlijdensregister van Heemse vanaf februari 1806. Heel misschien is de eerste vermelding die van het overlijden van Maria Jaspers?? Marchien Jansen staat er, 60 jaar oud, dat klopt wel ongeveer (NL-ZlHCO 0124 inv nr 246 p0003); het kan echter net zo goed iemand anders zijn.
De Kinderen
De kinderen van Jan Hannesz en Maria Jaspers zijn in Heemserveen geboren en gedoopt in Heemse in de Nederduits Gereformeerde Kerk: op 23 oktober 1774 zoon Jan Hendrik, op 9 februari 1783 zoon Jan en op 24 juni 1787 zoon Jasper. Ze waren zelf in 1768 in Ommen getrouwd; er zit een vrij lange tijd tussen huwelijk en eerste kind en tussen het eerste en het tweede kind.
Jan Hendrik is dus de oudste zoon. Het is onduidelijk naar wie hij vernoemd is. Je zou verwachten dat de oudste zoon Hannes genoemd zou worden.
o Het is de vraag wanneer zoon Jan Hendrik weer opduikt. In het Lidmatenboek van Ommen staat dat er op 31 maart 1799 een Jannes Hendriks van Pullen is aangenomen. De index is online te raadplegen (NL-ZlHCO 0124 inv nr 806 p0026). Is dit de zoon van Jan Hannesz en Maria Jaspers? Hun zoon Jan Hendrik zal later de naam Pullen aannemen. In de tekst van het lidmatenboek (Ommen, Stegeren) is nog toegevoegd “knegt bij Schottink”.
o Op 16 december 1801 is volgens het Lidmatenboek Heemse aangenomen: Jan Hendrik Janszen te Heemserveen. Dit lijkt ook de oudste zoon van Jan Hannesz en Maria Jaspers te zijn. Tweemaal belijdenis doen is niet gebruikelijk. Dus dit is opmerkelijk. Is één van de twee mogelijk niet de zoon van Jan Hannesz en Maria Jaspers? En welke van de twee dan?
o Op 23 april 1803 gaat Jan Hendrik Jansen in ondertrouw met Hillechien Hakkers. Hij als jongeman, woonachtig in Heemse, zij jongedochter afkomstig van Baelder en wonende te Ennevelde. Het huwelijk wordt op 1 mei voltrokken door ds Lamping. Als ouders van Jan Hendrik worden vermeld: Jan Hannes en Maria Jaspers (NL-ZlHCO 0124 inv nr 244 p0027).
o Over het jaar 1823 moet er een overzicht van bezit aan vee bij de provincie worden ingediend. In het overzicht van Heemse staat dat daar op no. 35 Jn. Hk. Pullen woont, die "1 rund onder den twee jaar" en" 2 runderen boven den twee jaar" heeft. Hij heeft geen paarden en geen schapen. Jan Hendrik is duidelijk een keuterboer. Toch kun je zeggen dat hij zich heeft opgewerkt: zijn vader liet hem niet meer dan een eikenkast na, nu bezit hij drie runderen (Ambt Hardenberg: Veetelling (1823) | Stichting Historische Projecten).
Jan is de tweede zoon, gedoopt op 9 februari 1783 te Heemse. Zijn ouders woonden toen op ‘t Heemserveen.
o Op 16 december 1801 doet een Jannes Janszen afkomstig van ’t Heemserveen belijdenis in Heemse . Op dezelfde datum als Jan Hendrik. Het is zeer waarschijnlijk dat deze Jan(nes) de zoon is van Jan Hannesz en Maria Jaspers: qua leeftijd zou het prima kunnen, hij komt van t Heemserveen en er zijn geen andere zoons Jan gedoopt afkomstig van ’t Heemserveen die in aanmerking kunnen komen.
o Op 17 april wordt een akte opgemaakt waarin staat dat Jan Jansen, jongeman, geboortig onder Heemse en wonende in Hardenbergh in ondertrouw gaat met Hendrica Buuls, jongedochter, geboren en wonende te Aane (Transcriptie DTB (Gemeentearchief Hardenberg) - Gemeentearchief Hardenberg). Het huwelijk wordt volgens attest van ds Beekhuis voltrokken op 7 mei 1807. De ouders van Jan heten volgens de akte Jan Alberts en Marregien Pullen. De ouders van de bruid heten: Herm Schottink en Jennechien Buuls. De naam Schottink doet denken aan de boer waar Jan Hendrik van Pullen als knecht werkzaam was. En opvallend is dat de dochter de naam van de moeder gebruikt. Dat de vader van Jan hier Jan Alberts wordt genoemd en de moeder Marregien Pullen is niet goed verklaarbaar (vergissing/fout niet meegerekend).
o Het lijkt erop dat zoon Jan vervolgens verdwijnt uit de bronnen. Maar wat mij betreft is het waarschijnlijk dat hij niet lang na zijn huwelijk naar Duitsland is vertrokken, naar Emlichheim of Emlenkamp zoals het toen in Nederland werd genoemd. In Emlichheim noemt hij zich – als mijn aanname klopt - Jan de Vegte. En daar krijgt hij in juni 1813 een zoon Harm Jan – van wie de moeder Hendrika Buuls is - en daar overlijdt hij in 1814. Zijn weduwe is later hertrouwd met Mannes Schuldink en in Gramsbergen gaan wonen. Van het overlijden van Jan is geen aantekening gemaakt in Emlichheim, zo blijkt uit een verklaring die door twee bekenden van Jan is opgemaakt en ondertekend. Maar zij verklaren in 1842 bij het huwelijk van zoon Harm Jan dat het overlijden in 1814 heeft plaatsgevonden. Een en ander blijkt uit de huwelijksbijlagen bij dat huwelijk van zoon Harm Jan op 29 april 1842 (NL-ZIHCO 0123 inv nr 5048 akte 7 (NB digitaal te vinden op Familysearch)).
Jasper is de derde zoon, gedoopt op 24 juni 1787 te Heemse en afkomstig van Heemserveen. In het bevolkingsregister in Ruinen wordt steeds vermeld dat zijn geboortedatum 12 april 1787 is (NL AsnDA Gem Ruinen Deel IV, 1853-1862, archiefnummer 2001.23, inventarisnummer 4).
o Een belijdenis of naamsaanneming van Jasper is niet te vinden (tot nu). Evenmin is duidelijk wanneer hij vanuit Heemse/Heemserveen vertrokken is. In het Registre Civic van 1812 in Hardenberg komt hij niet voor. Dus mogelijk is hij al voordien vertrokken. Dus zeg maar voor zijn 25e verjaardag.
o Op 23 mei 1818 huwt Jasper in Ruinen met Berentje Jans Bosman. Hij woont op dat moment in Egten. In de akte staat dat hij op 24 juni 1787 gedoopt is en de zoon is van Jan Hendriks en Maria Jaspers. Bij zijn overlijden wordt het nog bonter wanneer zijn ouders Jan ten Brink en Albertien Jaspers worden genoemd.
o De huwelijksbijlagen maken echter duidelijk dat zijn ouders Jan Hannes(sen) en Maria Jaspers zijn (NL-AsnDA 0168.023 inv nr 1818 akte 9). Er is dus sprake van een foute overname van de gegevens van het doopbewijs. Ook op andere stukken in de huwelijksbijlagen staan de namen van zijn ouders correct. In de verklaring van twee getuigen over het overlijden van Jan Hannessen en Marregien Jaspers, worden ze beiden aangeduid als landbouwers op het Heemserveen en er blijkt geen mogelijkheid te zijn een akte van hun overlijden te tonen
o Jasper Jans ten Brink overlijdt op 10 februari 1862 te Ruinen. Bijna 75 jaar oud.