Dubbel huwelijk 1686 Haerst-Lente (Dalfsen/Heino)

[Herman van der Bent]

Bericht 3:

En de momber Jan Hendricks is er in 1714 ook nog, getuige deze akte, ook gevonden op de site van Odette:

2 februari 1714 :Eigendom - Zwollerkerspel
Richter Wilhelm Vriesen. Keurnoten Berent Langhcamp en Wolbert Meijer. In het Gericht is verschenen Jan Aelbers te Ittersum, weduwnaar van Wibbechien Assies. Hij heeft over zijn onmondig kind Seijne Jans, bij zijn voornoemde huisvrouw zaliger in echte geprocreerd, tot mombers verzocht Henrick Aelbers, oom van vaders zijde, en Jan Henricks, oom van moeders zijde. Beiden zijn mede in het Gericht gecompareerd en zij hebben deze momberschap bij handtasting aangenomen. Waarna hij comparant in presentie van de genoemde mombers aan zijn voornoemd kind erfuiting heeft gedaan en aan deze voor "haer" zaliger moeders goed bewezen ten eerste de helft van 2 1/2 morgen land in het Vorghterbroeck, waarvan de wederhelft Roelof Reijners toebehoort, verder nog vijf vierendeel morgen land in een kamp van 6 morgen, de Groote Middelhooft genaamd, in het Wapenvelder Broeck in het Ambt van Heerde gelegen, en dan nog 500 gulden aan geld, een bed met zijn toebehoren of in plaats daarvan 50 gulden, een kast of in plaats daarvan 30 gulden, een zilveren beugeltas of in plaats daarvan 18 gulden, een gouden ring of in plaats daarvan 12 gulden, en dan nog tenslotte 30 ellen pellen, alles aan "haer" uit te keren als zij 18 jaren oud geworden zal zijn. Hij belooft zijn kind tot de tijd van 18 jaren toe in kost en kleren te onderhouden en ondertussen lezen en schrijven en het naaien te laten leren na behoren. Waarmee hij comparant verklaarde een oprechte en "sincere" erfuiting aan zijn voornoemde dochter te hebben gedaan, waarvoor hij verbindt zijn persoon en goederen als volgens het recht. Zonder argelist. Jusjurandum per tutores remissum est.
Bronnen: RA Zwollerkerspel nr. 617 f153

[Janny Lalkens]

De volgende informatie is grotendeels bekend, maar even voor de volledigheid toch hier gepost:


Gedoopt te Zwolle 9- 9-1660 Webbe, dochter van Assien Geerts X Tonissien Berents

28-09-1690 Hermen Hendricks van den Bijvangh ( Herm Post, Posjen) wedr. [van Swaantje Berents, J.L. ] en Wobbigen Assies van Haerst, beijde tot Ittersum hebbende in Houwelik genomen sijns overleden vrouws Night, tgeen van den Scholten van Swol is toegestaen
Swaantje Berents is de tante van Wibbichjen. Zus van Teunisje.

Kind van Herm en Swaantje: Jan Herms Post, een volle neef van moeders kant van Wibbigje via haar moeder Teunisje Berents en haatr tante Swaantje Berents.

Kinderen van Hermen Post en van Wibbegje:
1. Hendrik ( jong gestorven),
2. Swaantien
3. Geertien.

Wibbigjen trouwt als weduwe met Jan Aalberts (* 1671 te Werven, Gelderland) in 1700 en krijgen in 1701 dochter Seintje/Seine, die naar Dieze trouwt op haar 18e. Trouwt in 1719 met Hermen Gerrits Bos.

1704 wordt Hermanus geboren, maar die is denk ik niet oud geworden. Kinderen van Jan Aalberts werden nogal eens te Windesheim protestant gedoopt.

Jan Aalberts hertrouwt begin 1714 met Anna Lubberts uit Hattemerbroek.

1. Zoon Albert/Aelbert Jans geb. eind 1714

2. 1716 Webbigje geboren

3. 1717 Anna

4. 1720 Lubbertus

en dan sterven Jan Aalberts en Anna Lubberts al snel, want de

voogden Hendrick Aalberts en Reint Lubberts, ooms, nemen 20 mei 1721

( folio 262) de voogdij op zich op over Aelbert, Janna en Lubbert.

Wibbigje uit 1716 zal dan overleden zijn. Met Seintje was alles al verrekend in een momberstelling in 1714, bij hertrouwen van haar vader Jan Aalberts , maar zij was ook inmiddels in 1719 naar Diese getrouwd. Ik denk dat haar man dan bijv. als momber/zaakwaarnemer kon optreden, hoewel ze vermoedelijk in 1719/ 1721 haar deel al had gehad. Haar man Hermen Gerrits wordt later nog een keer voogd over de kinderen van Jan Aalberts en Anna Lubberts.


Jan Aalberts leefde dus nog wel in 1714, maar niet meer eind mei 1721.

[Egbert_]

Dat betekent wel dat de momber aangaande Wibbe Assies een beetje een gek patroon volgen.

Akte 20 April 1700: Rutger Hendriks Post, oom van vaderszijde, en Jan Herms Post, halve broer van de onmondigen
Akte 23 February 1713: [Rutger Hendriks Post, oom van vaderszijde] en nieuw: Gerrit Lambers [ook oom van vaderszijde).
Akte 3 November 1714: Gerrit Lambers [oom van vaders zijde] en nieuw: Jan Klaesen, oom van moeders zijde
Akte 20 juni 1716: Eindafrekening, nog steeds Gerrit Lambers en Jan Klaesen.

Dat Gerrit Lambers [ook oom van vaderszijde) is, is niet helemaal duidelijk. Gerrit Lambers kwam in de plaats van Jan Herms Post.
Jan Herms Post, een zoon van Herman Hendrix Possien en Swaentje Berents
Swaentje Berents was volle zus van Tonissien Berents, de moeder van Wibbegien Assies.

Dat zie je vaker, dat een weduwnaar hertrouwde met een lid van de schoonfamilie. In dit geval dus de dochter van een schoonzus. Wibbegien Assies trouwde een aangetrouwde oom van moederskant.

Maar hoe Gerrit Lamberts daarin past, is mij niet duidelijk. Mogelijk via zijn vrouw Hermtien Willems, van wie ik verder niets weet, dan een vermelding in een akte 83 - 18 dec 1700 (Vrijw zaken, Zwk) en een vermelding als echtpaar in stift Essen
- 1695 mei 25, stift Essen, 2.383 Pinksteren 34
(https://collectieoverijssel.nl/collecti ... r=17578261)

[Janny Lalkens]

Egbert schreef: " Akte 20 April 1700: Rutger Hendriks Post, oom van vaderszijde, en Jan Herms Post, halve broer van de onmondigen"

Afgezien van dat Jan Herms Post een halfbroer was van de kinderen waar hij voogd over werd, want zoon van hun vader Hermen Post, was hij ook een familielid van Wibbegien haar kant: volle neef namelijk. Doordat Jan Herms Post een zoon was van Herm Post en Wibbe haar tante Swaantje Berents.

Als er later een vervangende voogd moet komen voor de kinderen van Jan Aalberts en zijn 2e vrouw Anna Lubberts komt de man van hun halfzus in beeld: Hermen Gerrits te Diese. Getrouwd met hun halfzus Seintje, die in 1701 werd geboren als dochter van Wibbe en haar 2e man Jan Aalberts.

[Egbert_]

Om nog even terug te komen op Gerrit Lamberts.

Volgens f78 - Gedaan binnen Zwolle, 23 nov 1700, komt er een goed terecht bij erfgenamen Maria Agnes van Oldeniel en Jonker Franciscus Pallick van Oldeniel :

een stuk goed de Luire genoemd, in dit kerspel van Zwolle in Mastebroeck in Vecaten op de Bisschops Weteringe gelegen, groot 7 1/2 morgen land
[-]
voorschreven stuk goed, groot 8 1/2 morgen land, op de Bisschops Weteringe in Mastebroeck in Vecaten gelegen, zoals thans door Gerrit Lambers wordt bewoond en gebruikt

En vervolgens, volgens f83 - 18 dec 1700 verkopen de erfgenamen het goed.

aan Gerrit Lambers en Hermtien Willems, eheluiden, en hun erfgenamen het en goed in dit kerspel van Zwolle in Mastebroeck op de Bisschops Weteringe gelegen, bestaande uit een huis, berg, schuur en 8 1/2 morgen land, doch zo groot en klein, als deze in haar bepalingen ligt, en dit met al hun thans
[tegenswoordige] daarop staande plantagien, zo van fruitbomen als ander houtgewas, verder met al het recht en de gerechtigheid, raad en onraad, van ouds daartoe gehorende, zoals Willem Driessen enige jaren deze goederen meijerswijze heeft bewoond en gebruikt,

Toen vroeg ik me af, of Hermtien Willems een dochter zou kunnen zijn van deze Willem Dries.
Maar waarschijnlijk niet. Gerrit Lamberts en Hermtien Willems hadden twee dochters. Petertje, vernoemd naar zijn moeder. En dan is Geertien (x Henrick Lieffers) waarschijnlijk vernoemd naar haar moeder.
Willem Dries trouwde twee keer met een Hendrikje.
Na het overlijden van Willem Dries en zijn tweede vrouw Hendrikje worden voogden aangesteld.

• Arent Souman [,] Postmeester, oom van moeders zijde, en Heimerich Westra, getrouwd met Berentien Willems, voordochter van Willem Driessen

En een dag later (f399 - 26 juni 1705, vrijwil. zaken ZWK):

Judice et Assessoribus iisdem.
Op het verzoek van de reeds aangestelde mombers van de kinderen van Willem Driessen op s' Herenbroeck en Henrickien Jans, gisteren in het Gericht gedaan, zo heeft het Ed. Gericht hun geadjungeerd en mede tot mombers over de voorschreven kinderen aangesteld Gerrit Lambers op de Bisschops Weteringe en Evert Claessen op s' Herenbroeck als "nabuirluiden" [= buren]. Beiden hebben deze momberschap aangenomen en beloofd als goede mombers waar te nemen. Zonder argelist.

Dan zal Hermtien Willems geen dochter (uit het eerste huwelijk) van Willem Dries (met Hendrikje Hessels) zijn.

[Herman van der Bent]

Van Gerrit Lambers op de Bisschopsweteringe kan ik in de contentieuze zaken ook geen extra informatie vinden. Jammer dat we hem niet goed kunnen plaatsen, want familie genoeg om een willekeurige momber te kiezen toch?

Ten aanzien van Marrichien assies komen we mogelijk wel verder. Ik was me nooit zo bewust van onderstaande akte:

Bericht 3:

En de momber Jan Hendricks is er in 1714 ook nog, getuige deze akte, ook gevonden op de site van Odette:

2 februari 1714 :Eigendom - Zwollerkerspel
Richter Wilhelm Vriesen. Keurnoten Berent Langhcamp en Wolbert Meijer. In het Gericht is verschenen Jan Aelbers te Ittersum, weduwnaar van Wibbechien Assies. Hij heeft over zijn onmondig kind Seijne Jans, bij zijn voornoemde huisvrouw zaliger in echte geprocreerd, tot mombers verzocht Henrick Aelbers, oom van vaders zijde, en Jan Henricks, oom van moeders zijde. Beiden zijn mede in het Gericht gecompareerd en zij hebben deze momberschap bij handtasting aangenomen. Waarna hij comparant in presentie van de genoemde mombers aan zijn voornoemd kind erfuiting heeft gedaan en aan deze voor "haer" zaliger moeders goed bewezen ten eerste de helft van 2 1/2 morgen land in het Vorghterbroeck, waarvan de wederhelft Roelof Reijners toebehoort, verder nog vijf vierendeel morgen land in een kamp van 6 morgen, de Groote Middelhooft genaamd, in het Wapenvelder Broeck in het Ambt van Heerde gelegen, en dan nog 500 gulden aan geld, een bed met zijn toebehoren of in plaats daarvan 50 gulden, een kast of in plaats daarvan 30 gulden, een zilveren beugeltas of in plaats daarvan 18 gulden, een gouden ring of in plaats daarvan 12 gulden, en dan nog tenslotte 30 ellen pellen, alles aan "haer" uit te keren als zij 18 jaren oud geworden zal zijn. Hij belooft zijn kind tot de tijd van 18 jaren toe in kost en kleren te onderhouden en ondertussen lezen en schrijven en het naaien te laten leren na behoren. Waarmee hij comparant verklaarde een oprechte en "sincere" erfuiting aan zijn voornoemde dochter te hebben gedaan, waarvoor hij verbindt zijn persoon en goederen als volgens het recht. Zonder argelist. Jusjurandum per tutores remissum est.
Bronnen: RA Zwollerkerspel nr. 617 f153

Maar dat maakt eigenlijk wel weer aannemelijker dat die Jan Hendriks x Marrichjen Assies uit Holte/Genne erbij hoort. Want die gaat ook lang mee. Daar was eerder al een overzichtje van in deze post, aangevuld met blauw:

Wat in de GI te vinden is:
1677-06-10 Marrigjen Assijs als j.d., wonende te Holte (zwanger) X Jan Hendriks j.m., wonende te Genne
1677-10-08 Geertie
1678-09-29 Marrighje is met haar man Jan Hendricks, wonende voor het huis Suithum, met attestatie uit Zwolle gekomen (Lidmaten Windesheim)
1681-04 -xx Marregien Assies komt met haar man Jan Hendrikx met attestatie uit Winsheim (Lidmaten Zwolle)
1681-04-17 Marretjen
1684-08-14 Anna Catharina
1686-04-20 Swaantje
1688-01-31 Asjen
1689-11-27 Asjen
1692-02-25 Hendrikje
1694-10-06 Swaantje
1707-13-10 Jan Hendriks momber over kinderen Jannechien Assies (van Gerrit Hendriks)
1714-02-02 Jan Hendriks momber over kinderen Wibbe Assies (van Jan Aelbers)
1715-06-23 Marrigien Assies gaat met haar man Jan Hendrikx met attestatie naar Hasselt

Die eerste momberschap van 1707 ben ik helemaal niet zeker van, want dat kan ook een broer zijn van de Gerrit Hendriks. Jan hendriks staat hier ook als eerste naam genoemd, en die is meestal van vaderszijde. Maar die momberakte van 1714 verwijst wel duidelijk naar een broer/zwager van Wibbe Assies. Ook de kindernamen passen er wel prima bij. Anna Catharina is waarschijnlijk deze:

1709-02-16 Anna Catrina Jansen j.d., wonende op den Doorn, gaat in ondertrouw met Egbert Janssen (huwelijk 12-03-1709 te Zwolle) S.g. de vader en een nicht van de bruid.
1711-12-20 Anna Catrina Jans en haar man Egbert Jansz laten hun dochter Marrigje dopen
1714-08-14 Anna Catrina Jans en haar man Egbert Jansz laten hun dochter Wibbigjen dopen

De twijfels van Egbert zoals verwoord in onderstaande post blijven wel deels, maar zijn mogelijk ook wel weg te nemen als we Jan Hendriks x Marrichien Assies trouwende uit Genne/Holten beter in beeld kunnen krijgen.

Je kunt nog steeds aanleiding vinden om verder te zoeken.

Die voogd Jan Hendriks bijv.

• Zwolle, Den 12 Maij (otr) 10-06-1677 (trouwen) Jan Hendriks j.m. te Genne en Marriggijn Asijs j.d. ten Holte

Als ze in 1677 al trouwden, waarom wordt Merghjen Assijs in 1683 dan door haar broer geassisteerd bij dat failisement van haar moeder Teunisje, en niet door haar man ?
Dat alleen Marrigje en Willem aanwezig zijn, is mogelijk omdat de anderen nog onmondig zijn. En de onmondigen zijn dan zusters en broers. Beide meervoud. Van Wibbigje en Jannechijn hebben we trouwdata. Maar van de broers (meervoud), alleen maar een doopdatum van Hendrik 1662. (Verkeerd patroniem moeder komt vaker voor.)

En dat nog het feit, dat ieder ander familielid tussen Haerst en Lenthe woont, wonen Jan Hendriks en Marrigje bij trouwen in Genne resp. Holten. Dat is niet ver van Haerst, maar wel de andere kant op. Er zijn overigens enkele Assies die trouwen in Hasselt van 1684-1688. Hoewel ze me geen familie lijken van Teunisje. Van die Assies uit Hasselt zijn Hadewich Assies en Lambert Assies broer en zus. De man van Hadewich wordt momber over de onmondige, nagelaten kinderen van Lambert. Of Gerrrit Assies uit Streukel hierbij hoort, weet ik niet.

Kinderen van Lambert Assies zijn Aafje en Asjen uit eerste huwelijk (dopen Hasselt), Peter, Grietje en Jan uit tweede huwelijk (Zwolle). Geen aanleiding om te denken dat hij een zoon is van Teunisje Berents.

Wat ik probeer aan te geven: het is mij niet duidelijk of die Marrigje Assies x (1677) Jan Hendriks wel bij Teunisje Berents hoort. Het past, er is immers een voogd Jan Hendriks. Maar dat is geen bewijs, dat dit echtpaar uit 1677 erbij hoort. Marrigje Assies kan evengoed zus zijn van Lambert Assies en Hadewich Assies. Alleen al dat ze trouwt vanuit Holten geeft te denken.

PS: De oom Jan Klaesen en die (oud) tante van Geertien Hermsen Post met naam Lijsbeth Teunis zijn vooralsnog nog niet te plaatsen als zwager en mogeijke schoonzus van Wibbe Assies en hou ik nog even in gedachten als uit te zoeken lijntjes.

[Egbert_]

Die eerste momberschap van 1707 ben ik helemaal niet zeker van, want dat kan ook een broer zijn van de Gerrit Hendriks. Jan hendriks staat hier ook als eerste naam genoemd, en die is meestal van vaderszijde.

Deze voogd Jan Hendriks lijkt me een broer van Gerrit Hendriks. Lambert Jans, de tweede voogd, zal de man van zus Egbertjen Assies zijn.
Zwolle:

• Den 13 April 1678
  30-04-1678 Lambert Jans j.m. en
  Eghbertien Assies j.d. beijde tot Haerst

Maar dat is al eerder vermeld.

In mijn aantekeningen heb ik staan, dat Henrick Gerrijtsen een zoon Jan Henrix op 't Moor heeft. Ik heb er helaas geen bron bij opgetekend.
(doopboek Heino, 1707 en 1709, Jan Hendricks op 't Moor)

[Herman van der Bent]

Die Lambert Jans x Egbertje Assies kun je er inderdaad bijhalen, en die Lambert Jans zou ook heel goed de voogd kunnen zijn van Jannechien Assies, alleen dan kom je bij onderstaand trio. Hoort die Albert Assiens er dan ook bij, of is dit een andere Lambert Jans als voogd (want van moederszijde). En gezien die kindernamen (met name Stijntje) past die Willem Assiens er dan ook weer goed bij. Maar daarvan hadden we geconcludeerd dat de Willem uit dit gezin diegene is die in 1684 overlijdt in Haerst en dat deze onderstaande (x Annetje Warners) uit een andere familie voortkomt. Dan hoort dit trio dus of niet bij elkaar, of ze horen allemaal bij de zonen en dochters van Assijn Geerts en Teunisje Berends.

1.3.1. Willem Assies van Haerst (later pachter van t Brantslach) tr 1684-05-11 Annetje Warners j.d. aan de Barckenbrugge
1.3.1.1. 1686-01-17 Geertje
1.3.1.2. 1687-10-30 Asje
1.3.1.3. 1690-02-04 Stijntje
1.3.1.4. 1694-06-28 Gerrit
1.3.1.5. 1696-05-07 Cornelis
1.3.2. Eghbertien Assies jd w. te Haerst 13-4-1678 te Zwolle met Lambert Jans jm w. te Haerst
1.3.2.1. 1679-05-29 Jan
1.3.2.2. 1682-10-01 Willemtjen
1.3.2.3. 1684-02-19 Merrighie
1.3.2.4. 1686-12-07 Gerrit
1.3.2.5. 1687-12-27 Stijntie
1.3.2.6. 1691-03-15 Willemtie
1.3.2.7. 1696-03-01 Assijn
1.3.2.8. 1697-06-25 Assje
1.3.3. Albert Assiens (op ’t Blick) ꝉ maart 1694 tr 1690-10-14 Geertien Jans
Voogden kinderen ZK 1694-11-17: Willem Jans der kinderen oude oom, ende Lambert Jans der selver aangehylikte oom van de moederszijde
1.3.3.1. 1691-11-24 Jan
1.3.3.2. 1693-03-07 Stijntie

En om nog even bij die Jan Hendricks te blijven, die is dus in ieder geval 2 februari 1714 een aangehuwde oom van moederszijde van de kinderen van Wibbe Assies en daarvoor acht ik toch diegene die in 1677 met Merrichien Assies uit Holte/Genne wel een goede kandidaat. Daar is mogelijk nog best meer van te vinden, in bijvoorbeeld Hasselt waar ze in 1715 naar toegaan.

Ik zou dus ook niet perse verder willen gaan met bovenstaande drie, maar die kinderen van Assijn Geerts en Teunisje Berends compleet proberen te maken.

Mogelijke kinderen Assijn Geerts en Teunisje Berents:
1652-09-21 Hendrik
1656-05-06 Willem
1660-09-09 Webbe
1664-07-10 Jannichen
1666-10-23 Dirckien
XXXX-XX-XX Marrigje
XXXX-XX-XX nog een broer
XXXX-XX-XX Egbertjen

Webbe hebben we erg goed in beeld, Jannechien ook. Marrigje Assies x Jan Hendriks zou hier zomaar bij kunnen horen en Egbertjen x Lambert Jans ook. Dan hebben we nog de voogd Jan Klaessen (bij Webbe) en mogelijk de (oud) tante van Geertien Hermsen Post met naam Lijsbeth Teunis. En nog een paar anderen die nog niet echt duidelijk zijn.